در این مقاله به گونه ای از هواشناسی در کوهنوردی و طبیعت گردی اشاره خواهیم کرد که میتوانید برای رفتن به کوله گردی، روی آن حساب کنید. بعضیاوقات هنگامیکه در سفر بوده و در دل طبیعت فرو رفتهاید، هوا بهطور ناگهانی تغییر میکند.
گاهی ممکن است وسط ماه آگوست، در ارتفاعات برف ببارد، یا اینکه درحالیکه هنوز میتوانید اشعه خورشید را بر روی قلههای دوردست ببینید، یک باران شدید شروع به باریدن کند. حتی زمانی که خورشید در آسمان در حال درخشش است، ممکن است ابر و مه غلیظ به خط ساحلی نزدیک شود.
آبوهوای غیرقابلپیشبینی، یک خطر طبیعی است که همیشه در سفرهای بیابانی یا صحرایی وجود دارد؛ بنابراین سعی کنید همیشه کاملاً آماده به سفر بروید.
همیشه سعی کنید چند روز پیش از سفر به فکر باشید
فهمیدن اینکه وضعیت هوا قرار است دقیقاً به چه شکل باشد- حتی در پیادهرویهای روزانه- امری غیرممکن است. دو عنصر کلیدی که باید در کوله گردی و سفر همواره به آن توجه داشته باشید، مقداری درک جامع و حساسیت نسبت به موقعیت است.
- به بهترین شرایط امیدوار باشید، اما خود را برای بدترین شرایط آماده کنید. سعی کنید تجهیزات قابلاعتماد و پوشاک مناسب هوای بارانی همراه داشته باشید تا بتوانید در لحظه، خود را برای تغییر شرایط آماده کنید.
- پیش از رفتن به سفر، تاریخچه آبوهوای منطقه موردنظر را بررسی کنید. بهعنوانمثال، اگر قصد رفتن به طبیعت وحشی کلرادو را دارید، بهاحتمال خیلی زیاد باید بیش از یک زیرپوش همراهتان ببرید. با محیطبانان صحبت کنید؛ چند روز قبل از اینکه عازم سفر شوید، با یکی از محیطبانان مقصد موردنظر صحبت کنید. هنگامیکه به محل موردنظر رسیدید، از افراد محلی راجع به شرایط منطقه سؤال کنید. همچنین میتوانید در وبسایتهای مربوطه، با افراد مشورت کرده و از آنها کمک بگیرید.
- سعی کنید در طول سفر از همهجا باخبر باشید. یک رادیوی AM کوچک میتواند پس از تاریک شدن هوا- مخصوصا در مناطق بسیار دورافتاده- تا حد زیادی کمکتان کند. ممکن است بتوانید رادیو را روی یک ایستگاه یا موج بهخصوص تنظیم کنید که اطلاعاتی راجع به منطقهای که در آن هستید در اختیارتان قرار دهد.
همواره حواستان به آسمان باشد
به تغییراتی که در آسمان رخ میدهد توجه کنید. شکل و حرکت ابرها، معمولاً تغییرات آبوهوایی مانند رسیدن جبهههای هوایی گرم یا سرد را از قبل نشان میدهند.
جبهههای هوایی گرم
جبهههای هوایی گرم عبارتاند از تودههای هوایی گرمی که رفتهرفته پیشروی کرده و جای تودههای هوایی سرد را میگیرند. جبهههای هوایی گرم که تقریباً با سرعتی برابر با نصف سرعت تودههای هوای سرد حرکت میکنند، بهندرت باعث ایجاد آبوهوای خشن میشوند. اما اثراتی که ایجاد میکنند ممکن است برای مدتزمانی طولانی باقی بمانند. تودههای هوایی گرم از ابرهای نازک و مرتفع یا سیروس گذشته و به ابرهای کم ارتفاع و پرتراکم استراتوس میرسند.
ابرهای سیروس: این ابرهای نازک، راهراه و نامنظم بعضی وقتها مانند رد یک قلمموی سفید هستند که به یک بوم آبیرنگ در بلندای آسمان ضربه زده است. این ابرها از تودههای هوایی بهاندازه 48 ساعت جلوتر هستند.
ابرهای سیروکومولوس: این ابرها با ظاهری مانند پنبههای کوچک یا ردیفهایی موجدار، بعد از ابرهای سیرواستراتوس در آسمان ظاهر میشوند. ابرهای سیرواستراتوس معمولاً پهنههای وسیعی از آسمان را با ورقههایی نازک و درخشان ابر میپوشاند. ابرهای سیرواستراتوس حاوی یخهای کریستالی بوده و معمولاً باعث ایجاد هالهای اطراف خورشید میشوند. همچنین هر دو ابری که نامشان ذکر شد، در ارتفاعات بالا معمولاً در ارتفاعات بالا دیده میشوند.
ابرهای آلتواستراتوس: این ابرها با ظاهری متراکم، کدر در ارتفاعات میانی قرار داشته و ابرهای نیمبواستراتوس با ظاهری خاکستری و ضخیم در ارتفاعات پایین و یکی پس از دیگری ظاهر شده و معمولاً حاوی هرگونه بارندگی- از بارانها و برفهای ریز گرفته تا بارشهای سنگین- هستند. ابرهای استراتوس دارای نوارهای رنگی که در ارتفاعات پایین دیده میشوند، حاوی رطوبت بوده و بیشتر اوقات باعث ایجاد مه در اقیانوسها میشوند.
جبهههای هوایی سرد
جبهههای هوایی سرد، شامل تودههای هوای سرد هستند که زیر تودههای هوایی گرم در حرکتاند. جبهههای هوایی سرد میتوانند بهسرعت گسترده شده و حرکت کنند و باعث پایین آمدن دمای هوا، تغییر جهت وزش باد و پایین آمدن فشار جوی شوند.
ابرهای کومولوس: این ابرها سفیدرنگ و پفدار بوده و در آبوهوای معتدل در آسمان دیده میشوند. اگرچه حرکت این نوع ابرها جنبشی رو به بالا است، اما ممکن است باعث بارشهای شبانه نیز شوند.
ابرهای کومولونیمبوس: این ابرها بهصورت عمودی رشد کرده و به صورتی مشهود، اندازه خود را از یک ابر پنبه مانند نخستین گسترش داده و درنتیجه نخستین ابر معمولاً به سمت بالا صعود میکند. همچنین در موارد دیگری نیز مشاهده شده که رأس این ابرها بهصورت سندانی شکل تخت میشود. این ابرهای بهاصطلاح «غران» معمولاً خبر از آبوهوای سخت و طاقتفرسا میدهند. بهعلاوه، ابرهای کومولونیمبوس میتوانند مستقل از جبهههای هوای سرد بوده، در بعدازظهرهای خیلی گرم ظاهر شده و باعث طوفانهای شبانه شوند.
توجه: اگر طوفانهای شبانه در سفرتان تبدیل به یک روتین شده بود، هرروز صبح زود بیدار شده و تا زمانی که آبوهوا پایدار بود، هرچقدر از مسیر را که توانستید طی کنید.
ارتفاعسنج: درصورتیکه یک ارتفاعسنج همراه داشته باشید یا اینکه یک ساعت ارتفاعسنج بپوشید، حتی اگر در نقطهای ساکن بایستید نیز در صورت نزدیک شدن جبهه هوایی سرد عدد ارتفاعسنج بالا میرود. درصورتیکه چنین افزایشی را مشاهده کردید، به این معنی است که فشار هوا افت کرده است و نشاندهنده وجود هوای کمتر در ارتفاع زیاد است. این امر میتواند نشانهای مبنی بر این باشد که هوای سرد در راه است.
آذرخش
سازمان بینالمللی آبوهوا تخمین زده است که هرساله حدود 100.000 طوفان رعدوبرق در ایالاتمتحده آمریکا اتفاق میافتد. آذرخش در تمامی طوفانهای رعدوبرق وجود دارد؛ چراکه خود آذرخش باعث ایجاد طوفان رعدوبرق میشود، اما چگونه؟ وجود یک صاعقه باعث گسترش و فشرده شدن هوای اطراف با یک فشار بسیار زیاد شده و درنتیجه باعث به وجود آمدن یک صدای خرد شدن میشود.
کشور آمریکا تا 30 سال پیش از سال 2008 تعداد 62 کشته و 30 زخمی توسط آذرخش را به ازای هر سال گزارش داده است. یک جرقه آذرخش، میتواند یک جریان الکتریکی را در ناحیهای وسیع از سطح زمین پخش کند. این جریان الکتریکی زمینی، معمولاً نیروی مرگآور در مرگومیرهای مربوط به طوفانهای رعدوبرق است.
هیچگاه یک طوفان الکتریکی را به شوخی نگیرید. اگر هنگامیکه در اردو بودید در معرض خطر آذرخش قرار گرفتید، این اقدامات اضطراری را انجام دهید:
- از درختان بلند و منفرد، یا هرگونه شئ مرتفع و منفرد دوری کنید؛ چراکه هرگونه شئ بلند و تکی، نقطه موردعلاقه آذرخش برای آسیب رساندن است.
- از نقاط مرتفع و قلهها فاصله بگیرید؛ صاعقههای آذرخش بیشتر مواقع نقاط برجسته جغرافیایی را مورد هدف قرار میدهند. درصورتیکه احساس خطر کردید، از نواحی مرتفع که در معرض آذرخش قرار دارند دوری کرده و به دنبال زمینهای کم ارتفاع باشید.
- از آب فاصله بگیرید.
- فاصله خود را با اشیاء فلزی یا گرافیتی، شامل جعبههای دارای پوشش خارجی، تیشههای سطوح یخی، تیرکها و چنگها حفظ کنید.
- از برآمدگیها و غارهای کمعمق دوری کنید؛ جریان الکتریکی آذرخش میتواند بهراحتی از یک محل به محلی دیگر پریده و به افرادی که در دهانه غار ایستادهاند آسیب برساند.
- خود را نسبت به زمین عایق کنید؛ بر روی یک جعبه دارای پوشش داخلی یا کیسهخوابتان بنشینید. همچنین میتوانید روی زمین خم شده و پاهایتان را نزدیک به هم قرار دهید، در این صورت اگر یک جریان الکتریکی وارد بدنتان شد، بهاحتمالزیاد فقط از پاهایتان عبور میکند. دقت کنید که روی زمین دراز نکشید؛ چراکه سطح تماستان با زمین افزایش مییابد.
- سعی کنید از هر یک از افراد گروهتان، فاصلهای حدود 7 متر یا بیشتر داشته باشید.
- قربانی آذرخش را میتوان بهوسیله عمل CPR احیا کرد.
- در اینگونه شرایط، بهترین مکان برای ماندن کجاست؟ بهترین مکان میان تعداد زیادی درخت با اندازه یکسان، واقع در محلی کم ارتفاع است. گزینه دوم هم یک نقطه کم ارتفاع و مسطح میان چمنزار است.
فاصله آذرخش از من چقدر است؟ از ساعتتان استفاده کنید و بازه زمانی میان پدیدار شدن نور آذرخش و شنیدن صدای رعد برق را اندازه بگیرید. طوفان سرعتی حدوداً برابر با 1.5 کیلومتر در هر 5 ثانیه (حدود 304 متر بر ثانیه) دارد. اگر فاصله زمانی دیدن نور آذرخش و شنیدن صدای آن 10 ثانیه بود، فاصله طوفان از شما حدوداً 1.600 کیلومتر است. درصورتیکه این اختلافزمانی دفعه بعد کمتر بود، طوفان در حال نزدیک شدن به شماست.
ترجمه شده توسط تیم تولیدمحتوای دوبیسل
