این راهنمای مهارت یابی نخستین بار در نشریه The Great Outdoors در دسامبر 2016 انتشار یافت.
با اینکه صاعقه دلیل اصلی حوادث کوهستان نیست، اما سالانه جان تعدادی از کوهنوردان را خصوصا در فصول بهار و پاییز می گیرد. حتی اگر صاعقه مستقیما به شما برخورد نکند، ممکن است توسط جریان الکتریسیته ی زمین دچار برق گرفتگی شوید که در صورت ایستادن روی زمین شیب دار، به طور بالقوه نتایجی مرگبار در پی خواهد داشت.
صاعقه چیست؟
صاعقه بر اثر انرژی الکتریکی موجود در اتمسفر به وجود می آید. الکتریسیته مانند آب، همواره مسیرهای دارای کمترین مقاومت را دنبال می کند. ماده ای را که الکتریسیته در آن جریان دارد، رسانا می نامند و هر مانعی در این رسانا باعث ایجاد قوس الکتریکی و جرقه زدن می کند(درست مانند شمع یک اتومبیل). در حین طوفان، ابر ها توسط الکتریسیته باردار می شوند. سپس، این الکتریسیته به سمت زمین ایجاد برق و جرقه می کند. الکتریسیته بطور طبیعی کوتاه ترین مسیر ممکن را طی می کند و بدین ترتیب تمایل دارد تا با برجسته ترین اجسام سر راهش اصابت کند.
اصابت برق، مانند افتادن تخم مرغی از ارتفاع بسیار زیاد بر سطحی بتونی است؛ تخم مرغ علاوه بر شکستن، از هم پاشیده می شود! زمانی که الکتریسیته به زمین برخورد می کند، با دنبال کردن راه های کم مقاومت مانند شکاف ها و مجراهای مرطوب، در یک سری جریان الکتریکی زمینی پخش می شود. هر مانعی (مثل وجود حفره ها یا سنگ های برآمده) در رسانا، باعث جرقه زدن می شود.
نشانه های طوفان در حال نزدیک شدن
هنگام نزدیک شدن طوفان و رعد و برق، باید علامت های هشداردهنده ی پیش از وقوع طوفان را تشخیص دهید؛
• شما معمولا قادر به دیدن تندر و رعد و برق هستید،
• به احتمال زیاد صدای آن را می شنوید،
• ممکن است بتوانید وجود الکتریسیته را احساس کنید؛ به این صورت که پوست شما خارش پیدا می کند و موهای بدنتان سیخ می شود،
• هشدار دهنده ترین علامت این است که پروژکتور های پیشبینی کننده ی محلی ممکن است به رنگ آبی بتابند و اجسام فلزی شروع به صدا دادن و جرقه زدن کنند.
چگونه موقع گرفتاری در رعد و برق محفوظ بمانیم
اگر می توانید با بیشترین سرعت ممکن خود را به پست ترین مکان برسانید. اما اگر گرفتار رعد و برق شدید، تعدادی روش اصلی برای حفظ امنیت وجود دارد.
از آنجاییکه برق میل به اصابت به اجسام برجسته را دارد، نواحی اطراف این اجسام کمتر در معرض اصابت هستند. این نواحی شامل مکان های اطراف اجسامی است که بیشتر از 10 متر ارتفاع و قطری تقریبا مساوی با طولشان دارند. این نواحی، نواحی امن نیستند بلکه نواحی کمتر خطرناک هستند.
از برآمدگی های در معرض خطر، نوک کوه، تخته سنگ های برجسته و… به سمت نواحی کم خطرتر حرکت کنید. سعی کنید منطقه ای هموار و باز پیدا کنید.
روی خشک ترین جسمی که پیدا می کنید (کوله پشتی، طناب، تشک خواب) بنشینید، زانوها را تا چانه تان بالا بیاورید و با دست هایتان دور پاها را بگیرید. سعی کنید با زمین کمترین تماس را داشته باشید.
به هیچ عنوان نباید از پشت به دست ها تکیه دهید. با اینکه احتمال اصابت کمتر است، اما هنوز جریان الکتریسیته ی زمین وجود دارد تا با آن درگیر شوید.
تا به اینجا احتمال بارش باران یا حتی تگرگ وجود دارد که شما را به پیدا کردن پناهگاه ترغیب می کند. در شکاف ها یا مسیل ها پناه نگیرید چرا که محتمل ترین مسیر ها برای جریان های الکتریسیته ی زمین هستند. همین طور، هرگز در غار های خالی یا زیر صخره های برجسته پناه نبرید؛ به این دلیل که این شکاف ها دارای پتانسیل ایجاد جرقه هستند و در این صورت شما می توانید به شدت دچار سوختگی شوید. اگر به کمپ رفته اید، از چادر خود بیرون بیایید؛ زیرا در صورت اصابت برق، چادر احتمالا شعله ور خواهد شد.
احتیاجی به دور ساختن اجسام فلزی نیست زیرا آن ها صاعقه را جذب نمی کنند. شاید بهتر باشد چنین اجسامی را در یک سمت اتاق قرار داد (چرا که جرقه زدن آن ها آزاردهنده است). اما مطمئن شوید می توانید آن ها را سر جای خود برگردانید.
فراموش نکنید که صاعقه می تواند به طور غیرمستقیم نیز سبب حادثه گردد. جریان الکتریسیته ی زمین به راحتی می تواند شما را دچار برق گرفتگی کند. پس اگر روی زمین شیب دار هستید و فرصت رسیدن به محلی کم خطرتر را ندارید، هموارترین ناحیه ممکن را پیدا کنید و از آنجا تکان نخورید. چشم و گوشتان را برای ریزش سنگ باز نگه دارید؛ زیرا نه تنها صاعقه توانایی خرد کردن سنگ ها را دارد، بلکه طوفان نیز می تواند باعث ریزش سنگ شود.
اگر در این بحبوحه، که از ترس در خود جمع شده اید و بدون شک سرشار از هیجان ناشی از ترشح آدرنالین هستید، می توانید برای باز کردن چشم ها شجاعت به خرج دهید و به اطراف نگاه کنید. از این کار مایوس نمی شوید؛ چرا که به طرز شگفت آوری تجربه ای زیبا است.
ترجمه شده توسط تیم تولید محتوای دوبیسل
