یکی از مهمترین تجهیزات مورد استفاده در کوهنوردی زمستانی، کلنگ کوهنوردی است. کلنگ ها کاربردهای مختلف در هنگام صعود دارند از جمله، استفاده به عنوان ترمز در هنگام سرخوردن روی برف، استفاده به عنوان کمک برای حفظ تعادل در هنگام عبور از مسیر های تیغه ای ترکیبی یخ و سنگ، کندن جای پا در برف سفت و کاربردهای فراوان دیگر. کلنگ های کوهنوردی دارای مدل های متنوع، سایز بندی، جنس دنه و تیغه و حالت های مختلف دیگر هستند که کوهنورد باید بسته به نوع فعالیت خود مناسب ترین گزینه را برگزیند.

نمونه ای از کلنگ های کوهنوردی قدیمی که جزیی جدایی ناپذیر در برنامه های زمستانی کوهنوردان شهیر زمانه خود بوده اند

این مقاله اطلاعاتی به صورت مختصر و مفید درباره همه آن چیزی که لازم است از کلنگ های کوهنوردی بدانید در اختیار شما قرار می دهد. مطالعه این مقاله برای تمام کوهنوردان که قصد صعود به قله ها در فصل زمستان را دارند توصیه می شود.

طول کلنگ

اغلب، افراد کلنگهایی را انتخاب می‌کنند که برای آنها خیلی بزرگ است. در این حالت، شعار “بلند‌ترین کلنگ کوهنوردی  باید کلنگی باشد که نوک دسته‌ی آن نهایتا تا بالای مچ پای شما باشد” به شعار “نوک دسته‌ی کلنگ حتما باید به مچ پای شما برسد” تبدیل شده‌است! یک تصور نادرست و رایج وجود دارد که کلنگ کوهنوردی هنگام راه رفتن بر روی زمین صاف، باید به عنوان یک عصا به‌کار رود. هنگامی که شما به یک نقطه‌ی تماس سوم برای تکیه‌گاه نیاز دارید، باید از یک عصای پیاده‌روی استفاده کنید. اگر در حال صعود از یک شیب تند هستید و به یک تکیه‌گاه نیاز دارید، کلنگ باید در دستی باشد که می‌خواهید به آن تکیه کنید. اگر کلنگ بیش از حد بلند باشد، نقطه‌ی تماس بسیار بالاتر از بدن شما خواهد بود و کلنگ نمی‌تواند به‌طور موثر تعادل شما را حفظ کند.

راهنمای سایزبندی برای کلنگ های کوهنوردی کلاسیک

برای افراد با قد کوتاهتر از 1.67 متر: کلنگ 50 سانتیمتری

افراد با قد بین 1.67 تا 1.72 متر: کلنگ 50 تا 55 سانتیمتری

افراد با قد بین 1.75 تا 1.82 متر: کلنگ 50 تا 60 سانیمتری

افراد با قد بین 1.85 تا 1.93 متر: کلنگ 55 تا 65 سانیمتری

افراد با قد بلندتر از 1.93 متر: کلنگ 60 تا 70 سانتیمتری

شکل کلنگ

انحنای کلاسیک (قوس رو به پایین)

یک کلنگ کوهنوردی با انحنای کلاسیک همان شکلی است که در اغلب کلنگ ها می‌بینیم. در این نوع کلنگ ها، نوک تیغه کلنگ (Pick) یک قوس‌ کوچک به سمت پایین ایجاد می کند. دلیل محبوبیت این کلنگها این است که آن‌ها می‌توانند هنگام لیز خوردن روی برف به عنوان ترمز بکار روند و همچنین در شیب‌های یخی تند، بسیار ایمن‌تر هستند. هنگامی که می‌خواهید از آنها برای صعود در شیب‌های تندتر استفاده ‌کنید، کلنگهایی مناسب هستند که تیغه آنها قوس کمتری دارد.

بدون انحنا (صاف)

کلنگهای بدون انحنا دقیقاً همان چیزی است که به نظر می‌رسند: نوک تیغه کلنگ به دسته بدون هیچ قوسی متصل است. کلنگ صاف بهترین گزینه برای ترمز روی برف است اما هنگام حرکت در یخ و برف، ایمنی آن بسیار کمتر است. ما هیچ کلنگ بدون انحنایی را بررسی نکرده‌ایم زیرا آنها را توصیه نمی‌کنیم.

انحنای معکوس (قوس رو به بالا)

یک کلنگ با انحنای معکوس بهترین انتخاب برای صعود در یخ  و برف است. تمام ابزارهای مدرن برای صعود در یخ و برف، تیغه با انحنای معکوس دارند. کلنگهای یخ با انحنای معکوس، با یک قوس رو به پایین شروع می‌شود اما معمولا ً در بیشترین زاویه، به سمت بالا انحنا پیدا می‌کند. این شکل باعث می شود تا بیرون آوردن کلنگ از یخ پس از آنکه آن را داخل یخ فرو می‌بریم، آسانتر شود. این نوع کلنگها، برای ترمز روی برف به‌طور ملایم، مناسب نیستند و باعث ایجاد دست‌انداز برای کوهنورد هنگام توقف می‌شوند. ما نمی‌گوییم که شما نمی توانید با این نوع از کلنگها بر روی برف ترمز کنید. آنها فقط ایده آل نیستند.

جنس کلنگ

فولاد

فولاد رایج‌ترین فلز در کلنگهای یخ است که امروزه تولید می‌شوند. فولاد با دوام ترین، اما سنگین ترین فلز مورد استفاده است. کلنگهای فولادی برای ایجاد کارگاه در یخ، خردکردن برف و ایجاد حفره در یخ و برف مناسب‌تر هستند. همچنین آنها هنگام حرکت یا ترمز روی یخ و برف‌های سفت، از عملکرد بهتری برخوردارند. اگر چه تیتانیوم قوی‌تر از فولاد است، به راحتی خم می‌شود. فولاد کمی بادوام‌تر از تیتانیوم است. کلنگهای فولادی از آنجا که به احتمال کمتری نسبت به تیتانیوم خم می‌شوند، برای یخ و مسیرهای ترکیبی یخ و برف مناسب‌تر هستند.

آلومینیوم

آلومینیوم سبک‌تر از فولاد یا تیتانیوم است. این تنها دلیل استفاده از آن در شرایط خاص است. با این حال، تحمل فشارهای زیاد را (همچون جنس تیتانیوم یا فولاد) نخواهد داشت. این نوع کلنگها برای کوهنوردی به قصد اسکی، مسابقه‌های کوهنوردی و کوله‌گردی در اوایل فصل زمستان که شما نمی‌خواهید از شیب‌‌های تند پوشیده از یخ و برف صعود کنید یا کارگاه بزنید، مناسب هستند. آلومینیوم برای کاربردهای اصلی کوهنوردی و برای کارهای سبکتر استفاده می‌شود. کلنگهای آلومینیومی سبک، بهترین انتخاب برای همراه داشتن در سفر با کوله، در اوایل فصل زمستان می‌باشند.

تیتانیوم

تیتانیم سبک‌تر از فولاد و سنگین‌تر از آلومینیوم است. تیتانیوم فلزی قوی‌تر از فولاد است اما کمی نرم‌تر است. این بدان معنی است که راحت‌تر از فولاد خم می شود اما مانند آلومینیوم نمی‌شکند یا خرد نمی‌شود. در صورتی که کوهنورد به کلنگ خود فشار زیادی اعمال نکند، کلنگهای جنس تیتانیوم تقریباً تمام کاربردهای مشابه کلنگهای فولادی را دارند.

درجه‌بندی B در مقابل T

درجه‌بندی‌های B (بیسیک / پایه) و T (تکنیکال / فنی) براساس آزمایش‌هایی است که به روی دسته (محور) و تیغه کلنگ انجام می‌شود. کلنگهای نوع B تحت فشار 280 کیلوگرمی و کلنگهای نوع T تحت فشار 400 کیلوگرمی بر روی دسته و تیغه کلنگ آزمایش می‌شوند. برای اینکه یک کلنگ دارای درجه T باشد، تیغه و دسته آن هر دو باید دارای درجه T باشند و اگر فقط در یک مورد درجه T بدست آورد، در کل رتبه‌ی B را کسب می کند. برخی کلنگها، به خصوص آن‌هایی که دارای تیغه‌های ماژولار (قابل تعویض) هستند، درجه‌بندی را برای هر دو قسمت دسته و تیغه نشان می‌دهند به این دلیل که کلنگ شما بسته به انتخاب نوع تیغه، می‌تواند B یا T باشد. به عنوان مثال، کلنگ مدل Petzl Sum’Tec دارای دسته T و تیغه B است که در نهایت منجر به کلنگ درجه‌ی B می شود. آیا شما برای کوهنوردی معمولی به کلنگ درجه T نیاز دارید؟ قطعا نه. آیا برای مسیرهای کوهستانی سخت‌تری به آن نیاز دارید؟ ضرورتا نه. یک کلنگ دارای درجه T فقط محکم‌تر خواهد بود.

از کلنگ های تکنیکال برای ایجاد کارگاه در صعودهای فنی استفاده می شود

انحنا در دسته

یک شگفتی در آزمایش‌ها این بود که کلنگهای یخ با دسته‌‌ی قوس‌دار، قدرت توقف کوهنورد را هنگام ترمز روی برف افزایش می دهند. این کلنگها به کوهنورد توان اهرم بیشتری می‌دهند. انحنا در دسته‌ی کلنگ هنگام صعود از دیواره‌های یخی، باعث تعادل بیشتر کوهنورد می‌شود. همچنین به هنگام بالا رفتن از شیبهای یخی تند، بالا رفتن از شکاف‌های یخی و یا عبور از یخچال‌های طبیعی مفید است. قوس دسته هنگام صعود در یخ و برف،‌ دست‌هایتان را گرم‌ و خشک‌ و آن‌ها را از برف بیرون نگه می‌دارد (برای شیب‌های 45 تا 60 درجه دستهایتان باید روی دسته و زیر تیغه باشد). عیب دسته‌ی قوس‌دار این است که در هنگام استفاده از آن به عنوان یک تکیه‌گاه عمودی، فروکردن آن در داخل برف تا حدی سخت‌تر است.

کلنگهای یخ ماژولار

ما دو مورد از محبوب‌ترین کلنگهای یخ ماژولار را آزمایش کردیم. مزیت انتخاب کلنگ ماژولار این است که وقتی یک تیغه فرسوده می‌شود می‌توانید آن را جایگزین کنید. مزیت دیگر، همانطور که در مدلBlack Diamond Venom مشاهده می شود، این است که بسته به ناحیه‌ی صعود، می‌توانید از یک تیغه با انحنای کلاسیک به تیغه با انحنای معکوس سوئیچ کنید. عیب آنها این است که کلنگ‌های ماژولار سنگین‌تر هستند.

قسمت تیشه مانند (Adze)

کوهنوردان اغلب قسمت تیشه ‌مانند (Adza) کلنگهای یخ را مقایسه نمی‌کنند. اما هنگام صعود در کوهستان‌های مرتفع، این قسمت به شما امکان کندن برف، ایجاد سرپناه در برف و حتی ایجاد یک سکوی برفی برای چادر را می‌دهد. این قسمت تنها ابزاری است که به شما امکان می دهد یک گرده‌ی برفی (به اصطلاح منقاری) را ایجاد کنید؛ کاری که اکثر کوهنوردان به ندرت انجام می دهند. ایان یکی از این افراد بود تا اینکه در موقعیت‌هایی که بیلچه نمی‌توانست یک گودال حفر کند، سه گرده را در یک صعود زمستانی حفر کرد.

آیا من به نوک تیز انتهای دسته (Spike) نیاز دارم؟

نوک تیز انتهای دسته هنگام استفاده از کلنگ کوهنوردی به عنوان تکیه‌گاه هنگام راه رفتن روی سطوح محکم‌تر مفید است. (اگر برف نرم باشد، داشتن نوک تیز دسته زیاد مهم نیست). یکی دیگر از مزایای نوک تیز انتهای دسته این است که به کلنگ کمک می کند تا هنگام استفاده از آن به عنوان تکیه‌گاه عمودی، به راحتی در برف فرو رود. اگر فردی هستید که از مسیرهای یخچال زیاد صعود می کنید، نوک تیز انتهای دسته در یخ های خیلی بهتر فرو می‌رود. برای مسابقه‌های کوهنوردی، کوله‌گردی یا کوهنوردی به قصد اسکی، نوک تیز انتهای دسته کمتر ضروری است زیرا آنها معمولاً در برف نرم انجام می‌شوند. کلنگهای بدون نوک تیز دسته معمولاً کوتاهتر هستند و به همین دلیل به ندرت به عنوان عصا مورد استفاده قرار می گیرند.

این مقاله توسط تیم تولید محتوای دوبیسل از سایت outdoorgearlab ترجمه شده است.

ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.