شاید همیشه برای خرید و انتخاب کوله پشتی تنها چیزی که اهمیت داشته باشد این است. “کوله پشتی چند لیتری؟”. این سوال مهمترین ویژگی یک کوله پشتی میتواند باشد اما برای بدست آوردن بیشترین راحتی و لذت لازمه به موارد دیگری هم توجه کنیم. جنسیت کوهنورد (زن یا مرد)، حجم یا همان لیتر کوله (حجم بار)، میزان وزنی که قرار است داخل کوله قرار بگیرد (وزن بار)، نوع فعالیت یا برنامه.
جنسیت کوهنورد:
کولههای مناسب خانمها با آقایان تفاوتهایی دارد و این به خاطر تفاوتهای فیزیکی بین خانمهاست. خانمها عموما نسبت به آقایان استخوانبندی ریزتری دارند، شکل پایین تنه آنها متفاوت است و سرشانههای بزرگی ندارند. کولههای مناسب خانمها با عباراتی مانند SL، Lady یا Women یا عباراتی این چنین مشخص میشود که بستگی به کمپانی سازنده دارد.کوله خانمها کشیدهتر، دارای بندهای کوله نزدیک به هم و کمربندی باریکتر و با شکلی قوسدار است که بهتر روی استخوان لگن خانمها کوله بشیند. نکته دیگر این که آقایانی هم که دارای استخوانبندی ریزتری هستند میتوانند این کولهها را نیز در موقع خرید امتحان کنند شاید برای آنها مناسبتر باشد.
حجم کوله:
میزان حجم باری که درون یک کوله میتوان قرار داد به دو واحد مختلف لیتر ویا اینچ مکعب بیان میشود. در واقع حجم دقیق یک کوله با واحد اینچ مکعب بیان میشود و به دلیل قابل فهم بودن آن برای همه به واحد لیتر نیز آن را تبدیل کرده و بیان میکند و این که بعضی وقتها میشنویم حجم کوله مثلا ٦٠ لیتری دقیقا ٦٠ لیتر نیست به خاطر همین تبدیل است که ممکن است پس از تبدیل عددی مثل ٨٣.٥٩ شود و دقیقا ٦٠ به ما ندهد ولی هیچ کجا حجم کوله به لیتر را به صورت اعشار بیان نمیکنند و در این مثال ٦٠ اعلام میشود. در کل این نکته مهمی نیست و اختلاف بسیار جزیی و قابل چشم پوشی است. نکته بعدی این که که برخی کولهها به خصوص کولههای آمریکایی دارای سایزبندی (Small, Medium, large) باشند که بین این سایز بندیها شاهد اختلاف یکی دو لیتر هستیم اما از آنجا که در ایران اکثر محصولات اروپایی کوهنوردی وجود دارد ما با این مسایل کمتر مواجه میشویم.
حالا سوال اصلی که برای همه ما موقع خرید پیش میآید این است که چه حجم کولهای بخرم. اکثرا میدانیم که حجم مناسب به سه عامل بستگی دارد: مدت زمان برنامه، فصل اجرای برنامه و در آخر حجم وسایل خود کوهنورد. باز هم همه میدانیم که کوله برنامه ١ روزه با ٣ روزه فرق میکند، حجم وسایل در زمستان از سایر فصلها بیشتر و هرچه وسایلمان حرفهایتر و کم حجمتر باشد به کوله کوچکتری نیاز داریم.
وزن بار:
علاوه بر حجم باری که قرار است داخل کوله قرار بگیرد، وزن بار هم مهم است. شاید تا به حال به این موضوع توجه نداشتیم اما این نکته نیز در انتخاب کوله پشتی ما موثر است. کوله پشتیهایی با حجم یکسان میتوانند برای حمل وزنهای مختلفی از بار طراحی شده باشند. حداکثر وزنی را که برای حمل با کوله مناسب است برای کوله پشتی توسط شرکت سازنده اعلام میشود (حداقل در مورد شرکتهای معتبر).
وع برنامه:
شرکتهای سازنده کوله پشتی برای فعالیتهای مختلف کوله پشتیهای مختلفی طراحی و تولید میکنند مثل کوهنوردی، کوهنوردی فنی یا آلپی، طبیعت گردی و کمپینگ، کولههای یک روزه. مثلا کولههای طبیعت گردی دارای جیبهای مختلفی اطراف کوله هستند و در برخی مدلها یک کوله کوچک به کوله متصل شده که میشود آن را جدا کرد و وقتی اطراف کمپ میخواهید گشت و گذار کنید همراه ببرید، کولههای کوهنوردی برای حمل بار در ساعتهای طولانی مناسب بوده، ظاهری کشیدهتر دارند و جیبهای کمتری در اطراف دارند، کولههای فنی و آلپی کشیدترین شکل را دارند و گاها از جیب در اطراف آنها هم خبری نیست. همچنین برای حمل وسایلی مانند چوب اسکی، کرامپون، تبرهای یخ دارای قسمتهای مختلف ویژهای هستند. البته برخی کمپانیهای معتبر دارای کولههای اکسپدیشن هم هستند که مشخصات کولههای فنی را دارند، دارای وزن سبکتر و گنجایش بیشتر و در عین حال توان حمل وزنهای بسیار بالاتر را نیز دارند و به همین خاطر دارای قیمتهای بسیار بالایی هم هستند.