رشته کوه هیمالیا بلندترین قله های جهان، یخچال های طبیعی، تنگه ها و رودخانه های غیر قابل وصف و مناظر طبیعی فوق العاده ای دارد. ساختار پیچیده زمین شناسی آن که ارتباطات زیست محیطی از گیاهان، جانوران و آب و هوای این منطقه را در بر گرفته، شگفت انگیز و منحصر به فرد است.
رشته کوه های هیمالیا را می توان به چهار کوه عریض که هر یک دارای ویژگی های فیزیوگرافی متمایز و تاریخ زمین شناسی خاص خود است، تقسیم کرد. این رشته کوه که از کوه های آلپ تا کوه های جنوب شرقی آسیا امتداد داشته، در طول 65 میلیون سال توسط نیروی رانشی زمین و سنگ های رسوبی شکل گرفته و طی میلیون ها سال به بستر مرتفع ترین قله های جهان تبدیل شده است. در قلب این تخته سنگ های عظیم، معادن بی شمار سنگ های کریستالی گرانیت و الماس محفوظ بوده که در طول تاریخ برای ساخت تاج های باشکوه پادشاهان و زیورآلات خاص ملکه ها مورد استفاده قرار گرفته است.
این رشته‌کوه زیبا و باشکوه که در آسیا قرار دارد جلگه های شبه قاره هند را از فلات تبت جدا کرده و تفاوت آب و هوایی بسیاری را در بین این دو منطقه به وجود آورده است. برخی از بلندترین قله های زمین مانند اورست با ارتفاع بیش از 7200 متر در هیمالیا قرار دارد.
به موجب ذوب شدن و حرکت کردن برف های کوهستانی در این منطقه صدها دریاچه زیبا شکل گرفته که از معروف‌ترین آن‌ها می توان به تیلیچو در نپال اشاره کرد.
هیمالیا به عنوان شکاف بزرگ و سیستم مؤثر در گردش آب و هوا تأثیر بسزایی بر تعیین شرایط هواشناسی در شبه جزیره هند، جنوب و ارتفاعات آسیای مرکزی در شمال داشته و به دلیل موقعیت و ارتفاع فوق العاده خود مانع از عبور هوای سرد قاره ای شمال هند، در زمستان شده و ابرهای باران زا را مجبور کرده تا قبل از عبور از این محدوده خود را سبک تر کنند. به همین دلیل منطقه تبت در تمام طول سال ریزش باران را به ندرت تجربه می کند.
این بنای عظیم طبیعی سومین یخچال طبیعی جهان بعد از قطب شمال و جنوب بوده که زمستان در آن پایانی ندارد. هیمالیا و کوهنوردان ایرانی زمستان های بی‌شماری را با هم پشت سر گذاشته اند.
پوشش گیاهی هیمالیا
پوشش گیاهی در این منطقه به چهار دسته تقسیم می شود که عبارت است از: پوشش گرمسیری، نیمه گرمسیری، معتدل و کوهستانی که اساس تقسیم بندی آن‌ها ارتفاع و میزان بارش است. جنگل های گرمسیری سر سبز در کوهپایه های مرطوب شرقی، با گونه های مختلف گیاهی در دامنه های رشته کوه خود نمایی می کند. در ارتفاعات بالاتر گونه های مختلف جنگل های کوهستانی و درخت های همیشه سبز کاج به چشم می خورد که شیب های تند هیمالیا را به زیبایی پوشش داده اند. علاوه بر موارد ذکر شده در حدود 4000 گونه مختلف گیاهی خاص در این منطقه یافت شده که در مناطق دیگر زمین آن‌ها را نخواهید دید.
صعود به هیمالیا و کوهنوردان ایرانی
هر ساله تیم های کوهنوردی بسیاری از سراسر دنیا برای کشف قله های سر به فلک کشیده این رشته کوه عازم این مسیر می شوند. همان طور که گفته شد در این بین هیمالیا و کوهنوردان ایرانی نیز ملاقات های بسیاری با هم داشته اند.
در سال های گذشته نیز کوه نوردان بسیاری به این قله مرتفع صعود کرده بودند. به عنوان مثال در سال 2002 مقبل هنر پژوه با 21 سال سن خود را به نوک قله لوتسه رساند و نام خود را در فهرست فاتحان هیمالیا و کوهنوردان ایرانی قرار داد.
در داستان های صعود به هیمالیا و کوهنوردان ایرانی متأسفانه حوادث تلخ نیز دیده می شود. محمد اوراز، ورزشکار ایرانی که در راه صعود به قله اورست در اثر بهمن جان خود را از دست داد.
بین سال‌های 1905 تا 2016 در مجموع 44137 کوه نورد به قله های 6000 تا 8000 متری نپال صعود کرده اند که در بین آن‌ها اسامی ایرانیان نیز به چشم می خورد.
در سال 2005 فدراسیون کوهنوردان ایران اعلام کرد، در حال برنامه ریزی برای صعود تیم بانوان به قله اورست است. آن ها اولین گروه از زنان ایرانی و مسلمان بودند که قصد داشتند به بلندترین نقطه در زمین صعود کنند. انتخاب این زنان کوه نورد در اردوگاه کلاردشت، محلی نزدیک به دامنه های البرز آغاز شد و بعد از تمرینات بسیار در بارش سنگین برف، به کمک اعضای تیم ملی مردان، آماده صعود به بلند ترین قله جهان شدند؛ تا داستان شگفت انگیزی از هیمالیا و کوهنوردان ایرانی رقم بزنند. این اولین تلاش زنان ملی پوش ایران برای فتح قله 8000 متری بود.
اسامی گروهی از زنان فاتح اورست
- 1. فرخنده صادق
- 2. رضوان سلماسی
- 3. لاله کشاورز
- 4. رویا سادات-غضنفری
- 5. لیلا بهرامی
- 6. نسرین نعمتی (عضو ذخیره)
- 7. پروین رضایی (عضو ذخیره)
اسامی گروهی از مردان ایرانی فاتح اورست
- 1. رضا زارعی
- 2. شهاب رئیسی
- 3. عظیم قیچی ساز
- 4. رضا بهادر
- مهدی شریفی
- 6. فرهاد عزیزی مقدم (عضو ذخیره)
- 7. جواد گیاه شناس (عضو ذخیره)
یکی دیگر از افتخار آفرینان این حوزه امین دهقان نام دارد. دهقان تنها ایرانی است که موفق به فتح قله اورست شد و نام خود را در فهرست کوه نوردان فاتح این قله، در ارتفاع 8848 متری ثبت کرد. او همچنین در سال 2019 افتخار صعود به قله ماناسلو، هشتمین کوه مرتفع جهان با 8163 متر ارتفاع را در کارنامه خود دارد. امین دهقان پانزدهمین ایرانی است که به اورست صعود کرده.
در بین کوه نوردان ایرانی، چشمه قصابانی تنها کسی است که توانسته دو بار افتخار فتح بلندترین قله جهان را به نام خود ثبت کند و باعث افتخار بانوان ایرانی در کل دنیا شود.
هیمالیا رازهای بسیاری از کوه نوردان را در قلب سنگ های خود حفظ کرده و هر صخره آن طی صدها سال همدم انسان های بسیاری از سراسر دنیا بوده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به سایت دوبیسل مراجعه کنید.
