تقریبا تمامی کوهنوردان معتقدند در میان تمامی تجهیزات کوهنوردی، دوتای آنها بیشترین اهمیت را دارد.
یکی کفش کوهنوردی و دیگری کوله پشتی.
از طرفی صرف نظر از این که در چه فصلی و چند روزه برنامه میرویم، این دو وسیله همراه همیشگی ما هستند.
انتخاب یک کوله پشتی مناسب و تنظیم صحیح آن روی بدن کوهنورد، دو مسئله بسیار مهم است.
این مقاله با مطالعه و تحقیق روی سایتهای آموزشی و راهنمای کاربران تولید کنندگان بزرگ گردآوری شده است.
تنظیم کوله پشتی روی بدن کوهنورد:
هدف از تنظیم کوله پشتی، انتقال صحیح وزن بار کوله پشتی به بدن کوهنورد و به نحوی است که حدود ٨٠ درصد و حتی بیشتر از وزن بار به روی پایین کمر و لگن منتقل شود و شانههای کوهنورد بیشتر در کنترل استقرار بار نقش داشته باشند. قبل از خرید کوله پشتی باید به یک نکته دیگر هم دقت کنید، هر کوله پشتی برای یک محدوده مشخص اندازه تنه کوهنورد مناسب میباشد. برای هر کوله چیزی به عنوان Torso در قسمت ویژگیهای کوله (Specification) آمده است و محدودهای را به اینچ مشخص کرده. مثلا برای یک کوله ١٣-٢٠ اینچ ذکر شده یعنی بین ٣٣ سانتیمتر تا حدود ٥١ سانتیمتر. این عدد اندازه ارتفاع تنه شماست به این نحو که مطابق شکل زیر از بالای باسن تا ابتدای گردن (جایی که شانه و گردن به هم میرسند) را اندازهگیری میکنیم. برای اطمینان بیشتر بهتر است شخص دیگری این کار را برای شما انجام دهد.
در موقع خرید کوله پشتی باید کولهای را بخرید که اندازه تنه شما در محدوده اندازه ذکر شده کوله پشتی باشد. چنانچه اندازه تنه شما در برای دو سایز مختلف کوله مناسب بود همیشه اندازه کوچکتر را انتخاب کنید. البته در ایران که اکثرا کولههای اروپایی به فروش میرسد. هر کوله تنها در یک سایز ارایه میشود اما اکثر کولههای آمریکایی حداقل در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ ارایه میشود و اینجاست که میتوانید تفاوت تکنولوژی و دقت آمریکا را با اروپا بهتر ببینید!. به همین دلیل کاری که در ایران باید بکنیم این است که چنانچه اندازه تنه ما در محدوده کوله انتخابی نبود باید یا به سراغ نوع دیگر برویم یا مثلا چنانچه اندازه تنه کوهنورد کوچکتر از محدوده بود و کوهنورد مرد بود به سراغ مدل زنانه آن کوله برود. قبل از تنظیم کوله، آن را با وزنی بین ٧ تا ١٠ کیلوگرم پر کنید.
اما مراحل تنظیم کوله به صورت زیر است:
١) ابتدا تمامی بند شانه و کمربند کوله را شل کنید. کوله را روی دوش بیاندازید، شانهها را بالا بیاندازید تا کوله پشتی بالاتر قرار بگیرد، حال کمربند کوله پشتی را روی استخوان لگن خود تنظیم کنید مطابق شکل. کمربند کوله را سفت ببندید.
٢) بند شانه را با کشیدن رو به پایین مطابق شکل سفت ببندید تا کوله به شما نزدیک شود.
٣) در پشت کوله پشتی به جایی که بندهای شانه به کوله پشتی متصل میشوند توجه کنید. این قسمت باید در قسمت صاف بین دو کتف کمر شما قرار بگیرد. چنانچه محل آن درست نیست و این قسمت برای کوله پشتی شما قابل تنظیم است باید کوله پشتی را در آورید و محل آن را در کوله پشتی خود تغییر دهید. این قسمت تنها برای کوله پشتیهایی عموما با حجم ٥٠ لیتر به بالا قابل تنظیم است و برای کولههای سبکتر نیازی به این تنظیم ندارند و معمولا قابل تنظیم نیز نیستند.
٤) در کولههای بزرگ، بندی به نام بند کوله کشی وجود دارد. این بند از بالای کوله با یک زاویه ٤٥ درجه روی شانه کوهنورد می آید. در زمان کوله کشی و سنگین بودن کوله میتوان با کشیدن این دو بند، کوله پشتی را به بدن نزدیکتر نگاه داشت و به بدن در تحمل وزن کوله کمک کرد. این بند در کولههای کوچک وجود ندارد چون نیازی هم ندارند. در کولههای کوچکتر بندی که در ابتدای بند شانهها و کمی عقبتر از شانه کوهنورد قرار دارد را با بند کوله کشی اشتباه نگیرید و در حین حرکت آن را نکشید بلکه این بند را تا انتها سفت کنید تا کوله کمترین فاصله را تا بدن شما داشته باشد.
٥) آخرین قسمت بستن بند سینه کوله پشتی است. توجه کنید این بند باید مقداری محکم باشد اما نباید موجب سختی تنفس و اختلال در آن باشد. به میزان مناسب آن را سفت کنید تا شانههای شما بر اثر وزن کوله به عقب متمایل نشوند و در وضعیت طبیعی در طول بارکشی بمانند. در نهایت بعد از انجام این تنظیمات آیا میتوانید یکی از زانوهای خود را ٩٠ درجه خم کنید؟ در این حالت کمربند کوله شما باید در راستای بالای ران شما و مماس با آن، قرار بگیرد.
نکته آخر این که مجموع وزنی که یک فرد مجاز به حمل آن است برای افراد با تناسب اندام حداکثر یک سوم وزن شخص و برای افراد عادی حداکثر یک چهارم وزن فرد میباشد.